Od 1 lipca br. na terenie Małopolskim będzie obowiązywać tzw. „uchwała antysmogowa” przyjęta przez Sejmik Województwa Małopolskiego w styczniu 2017 r. Jej głównym założeniem jest określenie minimalnych norm jakościowych paliw stałych dopuszczonych do użytkowania.
Co oznacza uchwała antysmogowa dla mieszkańców Gminy Iwanowice?
1. Ogranicza powstawanie nowych źródeł emisji zanieczyszczeń
Od 1 lipca 2017 roku nie będzie możliwa w Małopolsce eksploatacja nowego kotła na węgiel lub drewno lub kominka na drewno o parametrach emisji gorszych niż wyznaczone w unijnych rozporządzeniach w sprawie ekoprojektu.
Osoby, które budują nowy dom, przeprowadzają remont z wymianą kotła lub kominka albo wymieniają kocioł lub kominek na nowy, będą zobowiązane zainstalować nowoczesne urządzenie spełniające wymagania ekoprojektu.
Dla mieszkańców, którzy już obecnie korzystają z ekologicznego ogrzewania – sieci ciepłowniczych, gazu, oleju, ogrzewania elektrycznego lub pomp ciepła – uchwała nie wprowadzi żadnych nowych obowiązków lub ograniczeń. Gdyby chcieli jednak zrezygnować z obecnego ogrzewania na rzecz węgla lub drewna, będą zobowiązani od razu zainstalować nowoczesny kocioł spełniający wymagania ekoprojektu określone w unijnych rozporządzeniach.
2. Wyznacza długie okresy przejściowe dla obecnie użytkowanych kotłów na węgiel i drewno
Do końca 2022 roku konieczna będzie wymiana kotłów na węgiel lub drewno, które nie spełniają żadnych norm emisyjnych. Mieszkańcy będą mieli 6 lat na wymianę tych kotłów.
Do końca 2026 roku trzeba będzie wymienić kotły, które obecnie spełniają chociaż podstawowe wymagania emisyjne, czyli posiadają klasę 3 lub klasę 4 według normy PN-EN 303-5:2012. Mieszkańcy będą mieli na ich wymianę 10 lat. To dłużej niż żywotność tych kotłów, która w praktyce oceniana jest zazwyczaj na 8-10 lat.
Kotły spełniające wymagania klasy 5 według normy PN-EN 303-5:2012, które są już eksploatowane lub zostaną zainstalowane do końca czerwca 2017 roku będą mogły być użytkowane do końca swojej żywotności.
3. Wprowadza wymagania dla jakości stosowanych paliw, aby wyeliminować odpady węglowe i mokre drewno
Od 1 lipca 2017 roku w całej Małopolsce zacznie obowiązywać zakaz stosowania mułów i flotów węglowych. Te frakcje to właściwie odpady węglowe – drobny pył węglowy o ziarnach do 3mm, który zawiera duże ilości wilgoci, popiołu i innych zanieczyszczeń decydujących o dużej emisji przy jego spalaniu.
Wprowadzony zostanie zakaz spalania drewna i biomasy o wilgotności powyżej 20%. Oznacza to, że drewno przed spaleniem powinno być sezonowane – jego suszenie powinno trwać co najmniej dwa sezony. Suche drewno charakteryzuje się znacznie wyższą kalorycznością i niższą emisją zanieczyszczeń niż drzewo surowe.
4. Wprowadza obowiązek doposażenia kominków w urządzenia redukujące emisję
Od 1 lipca 2017 roku nowo instalowane kominki (również tzw. ogrzewacze pomieszczeń, piece kaflowe czy popularne „kozy”) będą musiały spełniać wymagania ekoprojektu. Dotyczy to również sytuacji instalowania kominka w istniejących budynkach np. w ramach wymiany na nowy.
Od 2023 roku dopuszczone będzie używanie tylko kominków spełniających wymagania ekoprojektu lub kominków, których sprawność cieplna wynosi co najmniej 80%. Dane dotyczące sprawności cieplnej powinna zawierać dokumentacja techniczna lub instrukcja kominka.
Kominki, które nie spełniają wymagań w zakresie ekoprojektu lub sprawności cieplnej na poziomie co najmniej 80%, od 2023 roku będą musiały zostać wyposażone w urządzenie redukujące emisję pyłu do poziomu zgodnego z wymaganiami ekoprojektu.
5. Kontrola przestrzegania wprowadzanych ograniczeń
Kontrola przestrzegania wymagań uchwały będzie prowadzona przez uprawnione służby (straż miejską i gminną, upoważnionych pracowników gmin, policję) na podstawie udostępnianych przez użytkowników dokumentów – np. dokumentacji technicznej, instrukcji użytkowania, wyników badań, certyfikatów, które będą potwierdzać spełnienie wymaganych poziomów sprawności i emisji. Jeśli użytkownik nie będzie posiadał takich dokumentów, będzie domniemane, że instalacja nie spełnia wymagań uchwały. W przypadku naruszenia przepisów uchwały, mieszkaniec może być ukarany mandatem do 500zł lub grzywną do 5 000 zł.
Podsumowując, poniżej przedstawiamy kilka porad dla mieszkańców naszej gminy w związku z wymogami uchwały antysmogowej:
Osoby, którzy będą kupować węgiel na opał powinni domagać się od sprzedawców dokumentów potwierdzających (na piśmie) odpowiednie parametry zakupionego towaru, oraz aby zakup ten został udokumentowany dowodem sprzedaży (paragonem lub fakturą). Dopuszcza się również możliwość umieszczenia informacji dotyczącej jakości paliwa stałego na dowodzie sprzedaży. W przypadku drewna należy zabezpieczyć go we własnym zakresie przed zawilgoceniem.
Dokument potwierdzający jakość nabywanego węgla musi zawierać informacje na temat zakupionego opału, czyli:
udziału masowego frakcji drobnej,
wartości opałowej,
zawartości popiołu,
zawartości siarki.
Z kolei dokument potwierdzający jakość nabywanego drewna musi zawierać informacje na temat stopnia wilgotności biomasy.
Przy zakupie drewna należy zwrócić uwagę sprzedawcy, aby paliwo było odpowiednio suche. Co ważne, drewno po zakupie może ulec zawilgoceniu w wyniku niewłaściwego składowania. Dlatego też po dostarczeniu do miejsca, w którym drewno będzie składowane przed spaleniem, należy je odpowiednio przechowywać w suchym, chłodnym, zadaszonym miejscu, bez dostępu wilgoci.
W przypadku braku dokumentów potwierdzających odpowiednią jakość paliw, ewentualnie braku dowodu zakupu, kontrolerzy wyznaczeni przez Urząd Gminy będą mieli prawo podjąć działania kontrolne mające na celu weryfikację jakości węgla lub drewna spalanych w piecu lub kominku oraz składowanych na posesji z przeznaczeniem do spalenia. W przypadku wątpliwości co do jakości paliwa, pobrane próbki mogą zostać wysłana do badań w certyfikowanym laboratorium pod kątem spełnienia norm jakościowych. Kontynuacja dalszych działań będzie zależeć od wyniku badań laboratoryjnych.
Więcej informacji na temat uchwały antysmogowej można przeczytać na stronie http://powietrze.malopolska.pl/antysmogowa/